Η περίοδος της εφηβείας πραγματικά δοκιμάζει τη σχέση των γονιών με τους εφήβους. Οι έφηβοι παραπονιούνται ότι δεν τους καταλαβαίνουν οι γονείς, οι γονείς από την άλλη διαμαρτύρονται ότι δεν μπορούν να συνεννοηθούν με τους εφήβους τους… Ο έφηβος τους προσπερνά, κλείνει τους διαύλους επικοινωνίας όταν διαπιστώνει ότι κάθε προσπάθεια διαλόγου καταλήγει σε αποτυχία ή καβγά, στρέφεται πια στους φίλους του, στην παρέα του, στον σύντροφό του, σε αυτούς που τον καταλαβαίνουν. Οι γονείς μένουν με το παράπονο και οι έφηβοι με τον θυμό προς τους γονείς τους.
Η διατήρηση της σχέσης με το παιδί σας είναι μια πρόκληση. Σας παραθέτω κάποιες σκέψεις…
• Στην επικοινωνία με τον έφηβο, εκείνος που έχει την κύρια ευθύνη είναι ασφαλώς ο μεγαλύτερος και ωριμότερος. Προσπαθήστε, λοιπόν, να κρατήσετε τη συζήτηση στα όρια της ευπρέπειας και να τη διακόψετε εγκαίρως όταν βλέπετε ότι το παιδί παρεκτρέπεται και κινδυνεύετε να παρασυρθείτε κι εσείς.
• Ο διάλογος πρέπει να στηρίζεται στην αγάπη και την κατανόηση
.• Nα είστε πάντα διαθέσιμοι για τον έφηβο, ακόμα κι αν ξεκινά συζητήσεις τις πιο ακατάλληλες στιγμές (συχνά ανοίγονται την ώρα που πέφτουν για ύπνο).
• Πέρα από τις επαφές ρουτίνας που έχετε μαζί του, καθιερώστε μια συνάντηση την εβδομάδα που θα είναι αποκλειστικά αφιερωμένη σε εκείνον, που μπορεί να είναι αυθόρμητη ή να την προγραμματίζετε από κοινού.
• Eπικοινωνείτε με τον έφηβο κάθε μέρα, έστω τηλεφωνώντας του από το γραφείο την ώρα που εκείνος επιστρέφει από το σχολείο. Έχει σημασία να αισθάνεται ότι ενδιαφέρεστε, κι ας σας το κλείσει βιαστικά – κατά βάθος θα νιώσει σιγουριά με το τηλεφώνημά σας.
• Mιλάτε κάθε μέρα για τα συναισθήματά σας έστω για 5 λεπτά. Αν δεν έχει διάθεση, δοκιμάστε να ξεκινήσετε εσείς τη συζήτηση με κάτι που κάνατε σήμερα στο σπίτι ή στο γραφείο και που ίσως του φανεί ενδιαφέρον. Ίσως με αυτόν τον τρόπο τού δώσετε την αφορμή να αφηγηθεί πώς πέρασε τη δική του μέρα.
• Όταν συζητάτε μαζί του, να σκέφτεστε δύο φορές προτού εκστομίσετε οτιδήποτε.
• O έφηβος τείνει να γενικεύει και συχνά παρερμηνεύει κάθε διαφωνία σαν απόρριψη ή αμφισβήτηση του συνόλου της προσωπικότητάς του. «Δεν συμφωνώ με αυτό που λες, αλλά δεν απορρίπτω εσένα που το λες». Aυτή η δήλωση είναι πολύ ουσιαστική στις συζητήσεις με το παιδί σας
.• Έχει σημασία να θεωρεί δεδομένη την αποδοχή σας, ανεξάρτητα από το αν διαφωνείτε με συγκεκριμένες πράξεις του. Έτσι θα μπορεί να απευθύνεται σε εσάς πάντα σε ώρα ανάγκης, χωρίς να φοβάται ότι θα χάσει την αγάπη σας.
• Δεν χρειάζονται απαραίτητα οι μακροσκελείς συζητήσεις για να επικοινωνήσετε με τον έφηβο. Του αρκεί ακόμα και ένα πεταχτό φιλί στο μέτωπο, όταν δεν τον ενοχλεί, ή μια αγκαλιά ή ένα τρυφερό σας βλέμμα ή να τον συνοδεύσετε σε έναν περίπατο όταν είναι στενοχωρημένος και θέλει συντροφιά.
• Όταν εκφράζει κάτι που τον απασχολεί ρωτήστε τον συγκεκριμένα τι θέλει από σας. Θέλει μόνο να είστε καλός ακροατής ή θέλει και τη γνώμη σας; Aν δεν θέλει υποδείξεις, απλώς ακούστε τον.
• Συζητήστε μαζί του θέματα που τον ενδιαφέρον, όπως για τους φίλους, τον αθλητισμό, κοινωνικά κ.ά. Αν δοθεί η ευκαιρία, ρωτήστε τον αν υπάρχει κάποιο άτομο που θαυμάζει από το φιλικό του περιβάλλον ή από τους συγγενείς ή από αλλού και τι ακριβώς του αρέσει σε αυτό. Mην ασκήσετε κριτική ή κάνετε υπαινιγμούς σε ό,τι κι αν ακούσετε, γιατί το παιδί σας θα αντιδράσει και θα κλείσει βιαστικά τη συζήτηση. Να θυμάστε ότι ο στόχος είναι να σας εμπιστεύεται και να σας εγκρίνει ως ακροατή. Ρωτήστε τον ποια θεωρεί ότι είναι τα σημεία στα οποία έχει καλή επίδοση ή ζητήστε να σας πει κάτι που το έκανε να νιώσει περήφανος. Όλες αυτές οι σκέψεις αποτελούν αφορμή για διάλογο και έχουν το στοιχείο ότι ζητούν από το παιδί θετική στάση χωρίς να προκαλούν αρνητικό συναίσθημα, αρκεί να μην τις εκτοξεύετε ταυτόχρονα και πιεστικά.
• Προσπαθείτε να ενημερώνεστε για τα ενδιαφέροντά του – παιχνίδια στον H/Y, μουσική, αθλητισμό. Έτσι, θα έχετε καθημερινές λαβές για μικροσυζητήσεις, που θα σας διαφωτίζουν κάπως για τα συναισθήματά του.
Από το βιβλίο μου
Παιδιά στην εφηβεία, γονείς σε κρίση
