Νικόλ Λειβαδάρη
Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για την οικονομία που παρουσίασε χθες ο Αλέξης Τσίπρας εμπεριέχει ένα καθαρό κοινωνικό δίλημμα κι ένα, εξίσου καθαρό πολιτικό statement.
To δίλημμα ορίζεται από αυτή καθ’ αυτή την προσέγγιση της βαθιάς ύφεσης που προκαλεί το lockdown του κορονοϊού: Ή πάμε τώρα σε τολμηρά και εμπροσθοβαρή μέτρα στήριξης και επανεκκίνησης της ανάπτυξης ή τρέχουμε πίσω από τα συντρίμμια της πανδημίας και μιας νέας, επικής εμβέλειας, κρίσης. Εδώ, η απάντηση και η βάση του σχεδίου του ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα διπλό, φιλόδοξο πακέτο μέτρων συνολικού ύψους 26 δις ευρω. Εξ αυτών, τα 14,3 δις συνιστούν άμεση δημοσιονομική παρέμβαση για την στήριξη εργαζομένων και επιχειρήσεων και τα υπόλοιπα 12 δις αφορούν ενέσεις ρευστότητας στην πραγματική οικονομία, όπως εγγυήσεις δανείων.
Το πολιτικό statement προκύπτει από την ίδια την δομή του πακέτου και την στρατηγική που υπηρετεί. Πρόκειται για μια κοστολογημένη, ρεαλιστικού βεληνεκούς πρόταση, που στοχεύει όχι στο να γίνει αντιπολιτευτική παντιέρα αλλά να αποτελέσει μπούσουλα για την κυβέρνηση. Και σφραγίζει την προσωπική επιλογή του Αλέξη Τσίπρα για ώριμη και εποικοδομητική αντιπολίτευση σ’ αυτή την συγκυρία του ιστορικού κοινωνικού σοκ – μια επιλογή που δεν αλλάζει, ακόμη κι εάν δεν έχει κάνει άπαντες ευτυχείς εντός του ΣΥΡΙΖΑ.
Σ’ αυτό το κάδρο, το σχέδιο που παρουσιάστηκε χθες έχει ως βάση του το «μαξιλάρι» των 37 δις ευρώ και την ύπαρξη συνολικών διαθεσίμων ρευστότητας πάνω από 40 δις. Από τα 37 δις του ταμειακού αποθέματος, τα 16,5 δις είναι δεσμευμένα για την εξυπηρέτηση του χρέους. Απομένουν 20 δις σε άμεσα διαθέσιμους πόρους, άλλα τόσα προκύπτουν επίσης από τις ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις, ενώ την ίδια ώρα το «μπαζούκα» που ενεργοποίησε η ΕΚΤ με τις έκτακτες αγορές κρατικών ομολόγων μπορεί να παράσχει στις ελληνικές τράπεζες ρευστότητα έως και 12 δις ευρώ.
Οπερ, τα 26 δις του σχεδίου του ΣΥΡΙΖΑ δεν προκύπτουν από… «λεφτόδεντρα», όπως είχε πει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας εξηγώντας την απόφαση της κυβέρνησης για εκ περιτροπής εργασία που δίνει το δικαίωμα στις επιχειρήσεις να καταβάλλουν μόνο το 50% των αμοιβών των εργαζομένων. Προκύπτουν από τα πραγματικά δημοσιονομικά δεδομένα – πόσο μάλλον αφού η άμεση δημοσιονομική παρέμβαση που περιλαμβάνει είναι της τάξης των 14,3 δις και τα υπόλοιπα αφορούν κυρίως εγγυήσεις.
Ενδιαφέρον στοιχείο, άλλωστε, είναι πως και η κριτική του κυβερνητικού εκπροσώπου επί του σχεδίου περιορίστηκε στις απώλειες που μπορεί να καταγραφούν στα έσοδα του προϋπολογισμού από την αναστολή των φορολογικών πληρωμών για έξι μήνες όπως προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ – μια κριτική, την οποία απάντησε άμεσα ο Ευκλείδης Τσακαλώτο επισημαίνοντας πως η όποια καθυστέρηση στις πληρωμές συνιστά ταμειακό και όχι δημοσιονομικό ζήτημα. Εξίσου ενδιαφέρον είναι και το γεγονός πως ο Στέλιος Πέτσας μιλώντας στην ΕΡΤ υποστήριξε πως και το πρόγραμμα των κυβερνητικών παρεμβάσεων για την κρίση φθάνει σε συνολικό ύψος τα 24 δις ευρώ.
Εάν αυτό ισχύει, η απόσταση των μόλις 2 δις ανάμεσα στις δύο προτάσεις, θα μπορούσε να αποτελέσει την αφετηρία μιας γόνιμης συζήτησης για το τελικό μίγμα των παρεμβάσεων στήριξης της οικονομίας. Με κεντρικό ζητούμενο όχι το ύψος του… λεφτόδεντρου, αλλά το πολιτικο-οικονομικό μοντέλο που θα επιλεγεί για την αντιμετώπιση της κρίσης.
Εδώ ωστόσο, η προτεραιότητα του σχεδίου του ΣΥΡΙΖΑ στην προστασία των εργαζομένων και της απασχόλησης είναι σαφής, με πλήρη κάλυψη των μισθολογικών απωλειών και προστασία των θέσεων εργασίας. Από την άλλη πλευρά, το μήνυμα που εκπέμπεται από την κυβέρνηση είναι πως «για να υπάρχουν εργαζόμενοι πρέπει, προηγουμένως, να υπάρχουν επιχειρήσεις». Οι δύο αυτές θέσεις, δε, μάλλον προκαθορίζουν και το πεδίο των κοινωνικών αιτημάτων και των πολιτικών προκλήσεων που θα ανοίξουν την επομένη της πανδημίας…
Τους δέκα άξονες που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ, στο πλαίσιο του προγράμματος «Μένουμε όρθιοι», ύψους 26 δις ευρώ παρουσίασε την Δευτέρα ο Αλέξης Τσίπρας.
«Το πρόγραμμα αντιστοιχεί στις κοινωνικές ανάγκες και στις ανάγκες της κοινωνίας. Το μεγάλο δίλημμα που έχουμε μπροστά μας είναι μένουμε όρθιοι με γενναία μέτρα τώρα στην οικονομία ή αύριο όταν τελειώσει η πανδημία, με συντρίμμια και νέες περιπέτειες. Απαντάμε μένουμε όρθιοι με γενναία μέτρα ενίσχυσης της οικονομίας τώρα γιατί έχουμε τη δυνατότητα να το κάνουμε εκμεταλλευόμενοι το απόθεμα των 37 δις. για μία έκτακτη στιγμή ανάγκης» υπογράμμισε ο Αλ. Τσίπρας.
Οι δέκα άξονες είναι οι παρακάτω:
- Πρώτος: Στήριξη ΕΣΥ με 1 δις. επιπλέον χρηματοδότηση, 4.000 μόνιμες προσλήψεις υγειονομικού προσωπικού, επαρκή μέτρα προστασίας για τους ανθρώπους στην πρώτη γραμμή, κεντρικός έλεγχος των εργαστηριακών ελέγχων, ειδική μέριμνα για τις ευάλωτες κατηγορίες
- Δεύτερος: Επέκταση της προστασίας της πρώτης κατοικίας μετά τον Απρίλη και απαγόρευση πλειστηριασμών μέχρι τέλος του έτους
- Τρίτος: Άμεσα μέτρα για την κοινωνική πρόνοια και αλληλεγγύη ύψους 300 εκατ. με αύξηση κατά 50% των αναπηρικών επιδομάτων και του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης
- Τέταρτος: Ειδικό επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης με τη μορφή μερίσματος ύψους 1,5 δις. ευρώ για να καλυφθούν εργαζόμενοι σε επισφαλείς θέσεις εργασίας, με μπλοκάκια, εργόσημο και μη επιδοτούμενοι άνεργοι συνολική περίμετρος 1,7 εκατ. δικαιούχοι
- Πέμπτος: Πακέτο 8,5 δις. ευρώ για να κρατήσουμε όρθιους τους εργαζόμενους, ελεύθερους επαγγελματίες, τους αυτοαπασχολούμενους με πλήρη κάλυψη μισθολογικών απαιτήσεων και ασφαλιστικών εισφορών και δώρου Πάσχα
- Έκτος: Αναστολή καταβολής των φορολογικών υποχρεώσεων για έξι μήνες
- Έβδομος: Πάγωμα δανειακών υποχρεώσεων
- Όγδοος: Πρόγραμμα μη επιστρεπτέας ενίσχυσης ύψους 3 δις. ευρώ για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που δεν έχουν πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό με κριτήρια τον τζίρο και τους απασχολούμενους
- Ένατος: Επιτάχυνση εκταμίευσης πληρωμών του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων
- Δέκατος: Ένα μεγαλόπνοο σχέδιο Ηρακλής για τις επιχειρήσεις με παροχή εγγυήσεων από το ελληνικό δημόσιο ύψους 12 δις. ευρώΈνα μεγαλόπνοο σχέδιο Ηρακλής για τις επιχειρήσεις με παροχή εγγυήσεων από το ελληνικό δημόσιο ύψους 12 δις. ευρώ.
